GRI LÀ GÌ? TÌM HIỂU CHI TIẾT VỀ PHỤ PHÍ TĂNG CƯỚC VẬN CHUYỂN HÀNG HOÁ ĐƯỜNG BIỂN
Phí GRI hay General Rate Increase là phụ phí cước vận chuyển tăng, chỉ mức phí đánh thêm vào giá cước vận chuyển mà các hãng tàu áp dụng trên các tuyến hàng hải trong một khoảng thời gian nhất định, thường vào những đợt cao điểm.
Mục đích của phí này là điều chỉnh giá cước vận tải biển. Điều này xảy ra khi có biến động về chi phí hoạt động. Các yếu tố như giá nhiên liệu, mùa cao điểm cũng ảnh hưởng,… Những yếu tố này có thể tác động đến lợi nhuận của hãng tàu.
Phí GRI thường được áp dụng theo định kỳ và có thể ảnh hưởng đến tổng chi phí vận chuyển hàng hóa quốc tế của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
I/ Khái niệm về phụ phí GRI
GRI là thuật ngữ quen thuộc nhưng vẫn gây thắc mắc trong ngành xuất nhập khẩu và vận tải biển. Hiểu rõ GRI giúp nắm bắt cơ chế hình thành giá cước và là “chìa khóa” kiểm soát, tối ưu chi phí logistics.
Hãng tàu sẽ là người thu phí GRI, dựa trên cơ sở cung – cầu thực tế đối với tuyến vận tải đó tại thời điểm nhất định để đưa ra mức GRI cho phù hợp.
Ngày nay, các hãng tàu sẽ có những bản thông báo về việc điều chỉnh, áp dụng phụ phí GRI trực tiếp trên trang web của họ. Tạo tính công khai minh bạch trong việc tăng phụ phí vận chuyển, giúp khách hàng dễ dàng tra cứu và theo dõi. Dựa trên thông báo này, các hãng tàu sẽ áp dụng thu phí GRI một cách hợp lý.
GRI thường được sử dụng cho các tuyến đường vận chuyển quốc tế có lưu lượng hàng hóa lớn ví dụ như:
- Tuyến châu Á – Hoa Kỳ
- Tuyến châu Á – châu Âu
- Tuyến châu Á – Australia
1. Đặc điểm phụ phí GRI
GRI cho phép hãng tàu linh hoạt điều chỉnh giá cước để bù chi phí tăng như nhiên liệu, cảng, nhân công. Mức phụ phí thường dựa trên cung – cầu từng tuyến: nhu cầu cao, chỗ tàu khan hiếm thì GRI tăng mạnh. Hãng tàu thường thông báo trước khoảng 30 ngày, sau đó cộng trực tiếp vào cước vận chuyển.
2. Tác động
Phụ phí GRI có tác động lớn đến doanh nghiệp xuất nhập khẩu và freight forwarder. Ngay cả khi đã đặt chỗ, nếu hãng tàu áp dụng GRI trước khi xếp hàng lên tàu, chủ hàng vẫn phải trả thêm phí. Vì vậy, cần thường xuyên cập nhật thông báo GRI và biến động thị trường để kiểm soát chi phí logistics hiệu quả.
II/ Lý do phụ phí tăng cước vận chuyển được các hãng tàu áp dụng
Phụ phí tăng cước vận chuyển được hãng tàu áp dụng chủ yếu để điều chỉnh cước phí vận chuyển, duy trì lợi nhuận vốn có và thích ứng với những biến động thị trường. Đây cũng là một “công cụ kinh tế” cần thiết mà nhiều hãng tàu sử dụng nhằm đối phó với những yếu tố ảnh hưởng khác nhau.
1. Cung – cầu thị trường
Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến hãng tàu phải áp dụng phụ phí GRI. Khi nhu cầu vận chuyển tăng mạnh (đặc biệt vào mùa cao điểm, trước các ngày lễ lớn,…) nhưng nguồn cung (số lượng đặt chỗ trên tàu) lại khan hiếm, hãng tàu sẽ phải áp dụng GRI để có thể tối đa hóa lợi nhuận. Ngược lại, nếu nhu cầu giảm dần, phí GRI có thể sẽ được loại bỏ.
2. Chi phí hoạt động tăng
Nhiều hãng tàu phải đối mặt với tình trạng chi phí vận chuyển biến động, cụ thể:
- Chí phí nhiên liệu: Giá dầu mỏ và các loại nhiên liệu khác luôn thay đổi chóng mặt. Khi giá nhiên liệu tăng, chi phí vận hành của tàu cũng thường tăng theo, buộc hãng tàu phải điều chỉnh mức giá cước để bù đắp lại tổn thất
- Chi phí nhân công: Lương thưởng của thủy thủ, công nhân bến cảng và chi phí vận hành, quản lý có thể tăng lên, làm đẩy mạnh phụ phí GRI
- Chi phí cảng & lưu kho: Phí sử dụng cảng, phí xếp dỡ và phí lưu kho lưu bãi cũng có thể tăng cao
3. Điều chỉnh giá & quản lý rủi ro
Phụ phí tăng cước vận chuyển cho phép hãng tàu sở hữu một cơ chế linh hoạt để điều chỉnh giá cước cơ bản mà không cần phải thay đổi toàn bộ bảng giá cước phức tạp. Khi thông báo phí GRI trước một thời gian nhất định (~ 30 ngày), hãng tàu có thể kiểm soát những rủi ro từ những thay đổi bất ngờ trong chi phí và quản lý thị trường, từ đó bảo đảm hoạt động kinh doanh một cách bền vững.
III/ Cần làm gì để hạn chế tác động tiêu cực của phụ phí GRI
Để hạn chế tác động tiêu cực của phụ phí GRI, các doanh nghiệp, các bộ phận báo giá của hàng tàu hay những công ty forwarder cần thực hiện các biện pháp sau:
1. Đàm phán hợp đồng rõ ràng
Thỏa thuận với đối tác vận chuyển về phụ phí tăng thêm trong hợp đồng. Điều này giúp tránh bất ngờ khi chi phí tăng. Cần nêu rõ với khách về một số phụ phí bất ngờ. Phí GRI là một ví dụ điển hình cho điều này.
2. Theo dõi biến động thị trường
Thường xuyên cập nhật thông tin về phí GRI và các yếu tố ảnh hưởng đến giá cước vận tải. Giúp dự trù chi phí và lên kế hoạch vận chuyển hàng hóa lên tàu trước thời gian có thông báo tăng phí GRI.
3. Lựa chọn dịch vụ vận tải dài hạn
Đàm phán hợp đồng vận chuyển dài hạn với hãng tàu để cố định giá cước trong thời gian nhất định. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro tăng phí đột ngột.
4. Đa dạng hóa lựa chọn vận tải
Xem xét sử dụng nhiều hãng tàu hoặc phương thức vận chuyển khác nhau, so sánh giá cước các dịch vụ đi kèm để có sự linh hoạt khi phí GRI tăng cao, giảm thiểu rủi ro trong vận chuyển.
5. Lên kế hoạch vận chuyển hợp lý
Sắp xếp lịch trình xuất nhập hàng một cách hiệu quả để tránh các đợt tăng phụ phí vào mùa cao điểm.
